Yapay Zekâ Yazılımıyla Oluşturulan Bir Profil Resmi, Sahip Olduğu Bazı Emareler Yardımıyla Tespit Edilebilir
Yapay zekâ sayesinde gerçek insan görüntülerinden gerçekte var olmayan bir hayli gerçekçi profil resmi oluşturmak mümkün. Örneğin This Person Does Not Exist (Bu Kişi Gerçekte Yok) adlı internet sitesi, kullanıcılara yapay zekâ tarafından oluşturulmuş gerçek bir insana ait olmayan “yüz” resimleri sunuyor. Kullanıcılar sitede sayfayı her yenilediklerinde yepyeni bir fotoğraf kendilerini karşılarken, oluşturulan bu görsel kaydedilmeden sayfa kapatıldığında ya da yenilendiğinde hiç var olmamış gibi oluyor.Her inovatif atılımda olduğu gibi yapay zekânın sağladığı bu imkân da her daim olumlu yönde kullanılmıyor. Yapay zekâ tarafından üretilen, gerçek bir insana ait algısı oluşturan bu “yeni yüzler” sosyal medyada sahte profil oluşturmanın popüler bir yolu haline gelmiş vaziyette.
Dolandırıcılık, manipülasyon, trollük ya da çöpçatanlık amacıyla sosyal medya profillerinde kendini başka bir kimlikle sunmak isteyen ya da kendi resmini kullanmak istemeyen kişilerin başvurduğu bu yöntem, sunîliğini işaret eden bazı özellikler barındırıyor. Yani, yapay zekâ yazılımı ile oluşturulan profil resimleri, sahip oldukları birtakım kusur ve emareler yardımıyla tespit edilebilir.
NixIntel’de yayınlanan “Sahte Bir Twitter Hesabını Takip Ettiğinizi Emareleri” (“Signs You’re Following A Fake Twitter Account“) başlıklı yazıda aktarılan özelliklerden istifade ederek bu fotoğrafların nasıl tespit edilebileceğini temel kusurları üzerinden aktaralım.
Başka Fotoğraf Eksikliği
Bir profilin fotoğrafının yapay zekâ tarafından oluşturulup oluşturulmadığının en belirgin özelliği, paylaştığı fotoğraf dışında başka bir görüntü içermemesidir. This Person Does Not Exist gibi bir site tarafından oluşturulan resim kendine özgüdür. Haliyle, böyle bir kişi gerçekte var olmadığı için başka açıdan ya da ortamdan görüntüsü de yoktur. Aşağıda aktarılan özelliklere de sahip olan bir fotoğrafa ilaveten başka bir görsel barındırmayan profillerden şüphe duymak gerekli.
Kameraya Bakış
Yapay zeka desteğiyle oluşturulan ve profil fotoğrafı olarak kullanılan görsellerdeki kişilerin bakış açısının kameraya doğru olduğu bilinmektedir.Göz ve Ağız Hizalaması
This Person Does Not Exist gibi bir internet sitesi tarafından oluşturulan görüntülerin genel özelliği gözlerin birbirinden aynı uzaklıkta olması, aynı noktada ortalanması ve ağız ile aynı hizada olmasıdır.Eki Görüntüle 3457Eki Görüntüle 3455
Yapay zeka ile oluşturulan 5000 sentetik insan yüzü görselinin bileşimi, bu tür sunî görsellerin temel bir şablon üzerinden ilerlediğini gösteriyor.
Gerçek kişiye ait olmayan fotoğraflarda gözlerin aynı noktada konumlanması yapay zeka / GAN ile oluşturulduğuna dair fikir verebilir.
Ağzın ve gözlerin resimde her zaman tam olarak aynı noktada bulunması en belirgin özelliklerden olsa da yeterli değil. Elbette her göz ve ağız hizalaması barındıran fotoğrafın yapay zekâ tarafından oluşturulduğunu öne süremeyiz. Bunun için ilâve bulgular gerek.
Kulak Asimetrisi
This Person Does Not Exist tarafından oluşturulan resimlerin belki de en belirgin özelliği kulaklardan birinin diğerinden farklı boyutta ve şekilde görünmesi ya da hiç görülmemesidir.Elbette kişilerin kulaklarının birbirinden farklı olmasına neden olabilecek genetik özellikler bulunabilir. Bu yüzden değerlendirmede sadece bu hususa odaklanmamak gerekli.
Olağandışı Bakışlar, Gözler ve Dişler
Yapay zeka tarafından oluşturulan görüntülerdeki simaların gözleri doğal fotoğraflardaki gibi aynı noktaya yönelmeyebiliyor. Ayrıca, suni fotoğraflardaki göz bebeklerinin büyükleri birbirinden farklı, dişleri de olağan boyutlarından farklı olabiliyor.Gözlerdeki ışık yansımalarına odaklanmak da bu gibi fotoğrafları tespit adına faydalı bir eylem. Birbirine yakın konumdaki iki gözün irisinin üzerindeki yansımanın benzerlik arz etmesi beklenir (Buffalo Üniversitesi’nden bilişimciler bu noktadan hareketle % 94 oranında başarılı tespit gerçekleştiren bir yazılım geliştirmiş).
Yapay zekâ ile geliştirilen fotoğrafların genel yapısına göz atılabilecek “Generated Photos” adlı 2,7 milyon fotoğraflık arşiv galeriye de göz atılabilir.
Yapay Zekâ Ürünü Profil Resmine Bir Örnek
Geçtiğimiz günlerde Almanya’da koronavirüs salgını nedeniyle çalışanlarını koruyamayan bir firmadan istifa ettiğine dair paylaşımıyla gündeme gelen Aynur Adalet adlı sosyal medya profilini ele alalım.İstifa iddiası gerçek olabilir. Konumuz iddianın doğru olup olmadığı değil. Bu iddiayı aktaran hesabın kullandığı profil resmi.
Eki Görüntüle 3464
Bahse konu resim incelendiğinde, ağız ve göz hizalaması, kulak asimetrisi ve göz bebeği uyumsuzluğu taşıdığı görülüyor. Özellikle sağ kulaktaki bulanıklık, fotoğrafın yapay zekâ ürünü olduğunu işaret ediyor.Eki Görüntüle 3465
Anılan profile yönelttiğimiz “profil fotoğrafınızı neden thispersondoesnotexist.com gibi bir site üzerinden oluşturduğunuzu paylaşabilir misiniz?” sorumuz yanıtsız kaldı. Profilde başka bir fotoğrafın paylaşılmadığını, bu fotoğrafın arama motorlarında izine rastlanamadığını da belirtmekte fayda var.